sobota, 18 maj 2024 r.
Bip
Bezpieczny Powiat K-ki
Bezpieczny Kraków
   Sprawy OSP
 
 Liczba odwiedzin :

 


Kalendarium do roku 1925


Rok 1125 - spalił się cały Kraków.

Rok 1205 - spłonęła Katedra na Wawelu.

Rok 1241 - podczas I najazdu Tatarów z pożogi ocalał tylko zamek wyższy na Wawelu i niższy przy kościele św. Andrzeja.

Rok 1259 - II najazd Tatarów, który przyniósł takie same efekty, jak poprzedni.

Rok 1285 - książę Konrad Mazowiecki podczas walk z księciem Leszkiem Czarnym opanował Kraków, nie mogąc jednak zdobyć Wawelu spalił miasto.

Rok 1306 - 8 maja wybuchł wielki pożar koło kościoła Wszystkich Świętych. Zniszczył on nie tylko okoliczne domy, ale zniszczył również Zamek z Katedrą.

Rok 1405 - 26 maja powstał ogień koło kościółka św. Piotra. Ogarnął on swym działaniem domy przy ulicy Grodzkiej i Kanoniczej oraz kościoły: św. Piotra, św. Marcina, św. Marii Magdaleny, św. Andrzeja i Collegium Juridicum.

Rok 1407 - podczas rozruchów przeciw Żydom, od ognia rozpalonego przy kościele św. Anny zapaliła się cała zachodnia część miasta.

Rok 1462 - 27 kwietnia wybuchł pożar w klasztorze OO. Dominikanów, od którego zapaliły się domy przy ulicy Grodzkiej, Brackiej, Gołębiej, Poselskiej i św. Anny, a także kościół i klasztor OO. Franciszkanów oraz pałac biskupi.

Rok 1465 - 7 kwietnia spalił się Stradom z kościołem i szpitalem św. Jadwigi.

Rok 1475 - 31 marca spaliła się cała dzielnica koło Nowej Bramy i Bramy Mikołajskiej.

Rok 1494 - w czerwcu ogień ogarnął północną część miasta od Nowej Bramy do ulicy Szewskiej.

Rok 1504 - spłonął Kazimierz.

Rok 1509 - ogień strawił Stradom z 3 kościołami.

Rok 1528 - 27 kwietnia pożar, który powstał koło Gródka, zniszczył całą północną część miasta z kościołami: św. Krzyża, św. Ducha, św. Marka, a za murami miejskimi kościół św. Mikołaja, św. Krzyża na Kleparzu i św. Filipa *1) . Kilka tygodni później, 18 maja spalił się klasztor na Zwierzyńcu, skąd ogień przerzucił się na Kazimierz, gdzie obrócił w popiół ratusz oraz południową i wschodnią część miasta.

Rok 1535 - 18 października uległ pożarowi świeżo zbudowany pałac królewski na Wawelu.

Rok 1536 - ogień ogarnął górne piętro i dachy pałacu na Wawelu.

Rok 1549 - kolejny pożar zamku wawelskiego, tym razem strony południowej. Akcją gaszenia pożaru kierował osobiście król Zygmunt August.

Rok 1555 - od ognia zaprószonego w jatkach garbarskich zajęły się Sukiennice.
*1) W związku z tym pożarem Jan Adamczewski w swojej "Małej encyklopedii Krakowa" na s. 501, pisze: "Patronem Krakowa, strzegącym miasto przed ogniem, był św. Florian, tak wśród krakowian popularny, że gdy w 1528 r. spłonęła część Kleparza, a ocalała tylko część otaczająca świątynię pod jego wezwaniem, wyjęto mu na wizerunkach palmę męczeństwa i rycerską tarczę, a w to miejsce namalowano wiadro z wodą i płomienie."


Rok 1556 - 3 maja spłonął szpital św. Jadwigi i kościół św. Agnieszki na Stradomiu, ogień zdołał przedostać się przez Wisłę, gdzie zrujnował Kościół św. Katarzyny i św. Jakuba.

Rok 1587 - 29 listopada podczas oblężenia Krakowa przez arcyksięcia Maksymiliana pastwą płomieni padły przedmieścia: Kleparz, Garbary i Smoleńsk aż po Groble.

Rok 1594 - 29 stycznia pożar ogarnął część Zamku od "Kurzej Stopy" ku kościołowi, aż po pierwszy szczyt, aby go pół roku później, tj. 9 czerwca doszczętnie zniszczyć.

I połowa XVII w. - w czasie wieczerzy króla Władysława IV na Wawelu powstał pożar w kominie, który wyrządził wiele szkód. Odrestaurowanie samej wieży kosztowało 20.000 złp.

Rok 1655 - podczas najazdu, od 25 kwietnia, Szwedzi spalili wszystkie kościoły i klasztory poza murami miasta.

Rok 1702 - podczas najazdu Karola XII, w lazarecie Szwedów na Wawelu powstał pożar od ognia palonego na posadzce. Ogarnął on cały zamek i od 22 do 27 września zniszczył go całkowicie.

Rok 1719 - 26 lipca spalił się kościół św. Piotra, Kollegium OO. Jezuitów, kościół św. Magdaleny, Kollegium prawnicze i wszystkie domy wokół.

Rok 1755 - 13 lipca powstał pożar w klasztorze PP. Wizytek, który ogarnął Kleparz i zniszczył kościół św. Filipa, św. Szymona, św. Judy oraz św. Floriana.

Rok 1768 - w dniach od 5 do 12 sierpnia, podczas oblężenia Krakowa przez Moskali spłonęły wszystkie przedmieścia: Kleparz, Wielopole, Wesoła, Biskupie, Krupniki, Garbary, Smoleńsk i Nowy Świat.

Rok 1794 - wprowadzenie porządków ogniowych, które obronę ogniową miasta składają na barki Kongregacji Kupieckiej, cechów rzemieślniczych i kominiarzy.

Rok 1802 - 22 kwietnia z rozporządzenia C.K. Gubernium Galicji zachodniej ukazał się "Porządek względem gaszenia pożarów w stołecznym mieście Krakowie", który przy pomocy 140 paragrafów modyfikował strukturę obrony przeciwpożarowej.

Rok 1842 - 1 lutego Senat przyjął urządzenia ogniowe.

Rok 1850 - 18 lipca wybuchł pożar, który zniszczył 2 klasztory, kilka pałaców i 153 budynki i spowodował zmianę sposobu postrzegania zagrożenia pożarem. Władze miasta zakupiły nowy sprzęt oraz w przeciągu następnych 17-tu lat 8-krotnie zwiększyły liczbę strażaków: z 5 do 40. Wszyscy oni uzyskali odpowiednie przeszkolenie.

Rok 1865 - 5 maja - z inicjatywy Adama hr. Potockiego w Krakowie miało miejsce I posiedzenie stowarzyszenia Ochotniczej Straży Ogniowej. Właściwym organizatorem i naczelnikiem nowej formacji jest Wincenty Eminowicz.

Rok 1873 - 28 kwietnia - Rada miejska zadecydowała o utworzeniu w Krakowie miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej. Jej organizację powierzyła Wincentemu Eminowiczowi. Statut jej został zatwierdzony przez c.k. namiestnika we Lwowie reskryptem z dnia 2 marca 1875 r.

Rok 1876 - w czasie akcji przeciwpowodziowej przy łamaniu lodu na Wiśle w rejonie Stradomia utonął pod krą podoficer straży Michał Bratkowski.

Rok 1879 - z inicjatywy Prezydenta Zyblikiewicza dla miejskiej straży pożarnej wybudowano odrębny gmach przy ul. Kolejowej.

Rok 1887 - 16 grudnia władze miasta przekazały do użytku sieć tzw. telegrafu pożarnego firmy Siemens. Jego centrala znajdowała się w budynku straży przy ul. Kolejowej.

Rok 1901 - 3 lipca w czasie pełnienia dyżuru na Wieży Mariackiej zmarł trębacz - str. Antoni Dołęga.

Relacje z tego zdarzenia zamieścił "Przewodnik Pożarniczy" z 3.07.1901 r. Napisano w nim: "Nocy dzisiejszej o godz. 12 wezwał strażnik na Wieży Mariackiej telefonem pogotowie ratunkowe do izdebki strażniczej, gdzie drugi sie tam znajdujący strażnik, trębacz Antoni Dołęga, zasłabł nagle. Przybyłe pogotowie Towarzystwa Ratunkowego, gdzie wśród ciemności, przy bladem świetle latarek zdołało sie wreszcie wywindować w górę, zastało w maleńkiej izdebce na wysokości 16 pięter już tylko trupa... To Antoni Dołęga, 46 lat liczący, trębacz straży pożarnej miejskiej od lat 20, przeznaczony do odgrywania hejnałów na Wieży po odbiciu na miejskich zegarach każdej godziny, umarł nagle na porażenie serca. O godzinie 10 i 11 w nocy on jeszcze trąbił na 4 strony miasta, o godzinie 12 już nie żył, padając na miejscu, gdzie przepędził prawie połowę swojego pracowitego życia ".

Rok 1903 - 19 listopada - Naczelnikiem Miejskiej Zawodowej Straży Pożarnej został kpt. Feliks Adam Nowotny. W czasie powodzi w Krakowie straż pożarna prowadziła akcję ratowniczą ludzi i mienia.

Rok 1904 - w styczniu stanęła w ogniu szkoła kadetów na Łobzowie oraz klasztor Augustianów na Kazimierzu, paliły się domy w Przegorzałach, Brzesku i Suchej oraz magazyny kolejowe w Krakowie.

Rok 1906 - wielki i groźny pożar magazynów kolejowych

Rok 1907 - w krakowskiej straży testowany jest samochód "Teich".

Rok 1907 i 1908 - groźny pożar w Zielonkach i na Krowodrzy, wielki pożar dachów w Rynku Podgórskim i przy ul. Skawińskiej, gdzie z ognia wyratowano całą rodzinę.

Rok 1909 - wielki pożar baraków wojskowych w Rakowicach. Podczas akcji gaśniczej kilku strażaków doznało poparzeń. Naczelnik Nowotny na skutek zmęczenia i gorąca doznał wylewu wewnętrznego.

Rok 1910 - do straży wprowadzony zostaje mundur polskiego kroju z odznakami ułanów z 1831 r. Stan osobowy załogi zostaje powiększony do 120 ludzi, zmodernizowano i powiększono sieć telegrafu pożarnego.

Rok 1910 i 1911 - pożar szpitala OO. Bonifratrów, wielki pożar w Bronowicach Małych i Wielkich, magazynów słomy na Zakrzówku, fabryki gwoździ w Mogile, domów w Bronowicach Małych i w Pleszewie, pożar fabryki kafli na Półwsi Zwierzyniec.

Rok 1912 - pożar wieży Mariackiej, która została uratowana dzięki dobremu dowodzeniu, dużej sprawności i odwadze strażaków, pożar Górnych Młynów przy ul. Łobzowskiej 13 /14.02/, młyna parowego w Krzesławicach /16.06/, folwarku Reinera w Zakrzówku /18.08/, pożar na Prądniku Czerwonym /17.09/.

Rok 1913 - w nowe dzielnicy Krakowa - Podgórzu - przy ul. Zamojskiego powstaje filia krakowskiej straży pożarnej.

Rok 1913 i 1914 - pożar w gminie Prusy, kilku domów na Woli Justowskiej, w folwarku PP. Norbertanek na Zwierzyńcu.

Rok 1914 - wprowadzone zostają do straży dwa pierwsze samochody osobowo-rekwizytowe Austro-Daimler z warsztatów Wiener Neustadt.

Rok 1915 - 5 maja - powstał pożar młyna i kilkunastu zabudowań w Bieńczycach, 6 sierpnia podczas ogromnej powodzi strażacy Miejski Zawodowej Straży Pożarnej ratowali ludzi i mienie.

Rok 1916 - 25 maja - pożar salin w Wieliczce.

Rok 1917 - 1 kwietnia - pożar domu kolejowego w Wieliczce.

Rok 1918 - 11 lipca - zatwierdzono uchwałą Regulamin Ogniowy dla Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa, który został wydany z inicjatywy Feliksa Nowotnego.

Rok 1921 - Naczelnikiem krakowskiej MZSP został Jan Obidowicz. Wielkie pożary wybuchają na Rakowicach, Zakrzówku, i Woli Justowskiej, w Bieńczycach i Kobierzynie, na Prądniku Czerwonym, w Czyżynach, w Dąbiu, przy ul. Mogilskiej, na dworcu kolejowym w magazynach, w piwnicach klasztoru Felicjanek na Smoleńsku, w zabudowaniach dorożkarskich przy ul. Grzegórzeckiej, 3-piętrowej wieży w zbrojowni, budynków na Czarnej Wsi, domu na ul. Czarnowiejskiej /19.10./. W Bierzanowie w ogniu staną młyn i stodoła, a od roznoszonych przez wiatr iskier zapaliła się wieża kościoła, którą udało się uratować. Na Zwierzyńcu paliły się budynki mieszkalne, stajnia, skład siana i słomy. Silny wiatr i gęsta zabudowa sprzyjały przeniesieniu się ognia na całą dzielnicę. Przy ul. Długiej uratowano większość ogarniętych płomieniem baraków dla uchodźców.

Rok 1922 - groźny pożar fabryki maszyn w Podgórzu, fabryki mydła Rożnowskiego oraz zabudowań dworskich i wielkich stodół w Witkowicach /24.09/. Mimo trudnych warunków nie dopuszczono do rozprzestrzenienia się ognia podczas pożarów w Bronowicach Małych, na Woli Duchackiej i przy ul. Płaszowskiej. Szybko i skutecznie stłumiono pożary w Zakrzówku, w Płaszowie i przy ul. Wielickiej.

Rok 1923 - przy ul. Rakowickiej zapalił się dach domu po katastrofie lotniczej, pożar w Brzozowie pod Skawiną /31.05/ i Rudawie, 3 wielkich stodół i zabudowań OO. Cystersów w Mogile, masowy pożar kilkunastu domów w Radziszowie, cyrku przy ul. Starowiślnej /23.05/.

Rok 1924 - kilkanaście godzin gaszono pożar kina "Opieka". Przy ul. Kalwaryjskiej 46 /13.07/ paliły się ogromne składy drewna - akcja gaśnicza trwała 6 godzin. Pożar wojskowego parku kolejowego w Bonarce /27.05/, fabryki przyborów mierniczych przy ul. Płaszowskiej 8 /30.10/, domu przy ul. Senackiej 3 /09.12/.

Rok 1925 - pożar na lotnisku w Rakowicach, Domu Saperów na Zwierzyńcu, kamienicy przy ul. św. Tomasza, domu w Beszczu koło Dąbia, fabryki Czekolady. 28-29 czerwca - Kraków świętował 60 rocznicę powstania w mieście straży pożarnej. Straż otrzymała nowy sztandar, wydano również jubileuszową księgę pamiątkową.


 

 (c) Komenda Miejska Państwowej Straży Pożarnej w Krakowie
 Administracja